Πόσο ελεύθερη είναι η ελεύθερη βούληση;

Όπως έγραψε ο Ουίλιαμ Τζέιμς το 1890, «το γεγονός ότι η ζωή μας φαίνεται συναρπαστική, οφείλεται στην αίσθησή μας ότι αποφασίζουμε για τα πράγματα κάθε στιγμή και ότι τίποτε δεν είναι προαποφασισμένο αναρίθμητα χρόνια πριν». 

Φυσικοί, νευρολόγοι και μηχανικοί ηλεκτρονικών υπολογιστών συμμετέχουν πλέον στη συζήτηση των επιγόνων του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη περί της ουσίας της ελεύθερης βούλησης, εάν διαθέτουμε ή όχι κι αν όχι γιατί μέχρι πρότινος πιστεύαμε ότι είχαμε. «Πρόκειται για αυταπάτη; Ιδού η απορία», τόνισε ο φιλόσοφος των επιστημών, Μάικλ Σέλμπερσταϊν του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, προσθέτοντας ότι το δεύτερο ερώτημα είναι εάν η δημόσια συζήτηση του θέματος θα υποδαυλίσει τον πόλεμο των πολιτισμών.

Η ακεραιότητα σου είναι το πεπρωμένο σου.

"Η ψυχή είναι "βαμμένη" από τα χρώματα των σκέψεων σου...σκέψου μονάχα εκείνα τα πράγματα που είναι σε συντονισμό με τις αρχές σου και που μπορούν να αντέξουν το φως της ημέρας. Εσύ μπορείς να διαλέξεις το "περιεχόμενο" της προσωπικότητας σου. Μέρα με την μέρα γίνεσαι αυτό που διαλέγεις, αυτό που σκέφτεσαι και αυτό που κάνεις. Η ακεραιότητα σου είναι το πεπρωμένο σου. Αυτή είναι το φως που φωτίζει το μονοπάτι σου." 

Νοημοσύνη και Κυβερνοπόλεμος

Στον Κυβερνοπόλεμο, η απόσταση δεν έχει ουσιαστικά νόημα και η προσέγγισή μας πρέπει να είναι τοπολογική. Επί του πρακτέου, αυτό που έχει σημασία είναι καθαρά ο χρόνος. Και στην κρυπτασφάλεια αυτός είναι ο σημαντικός και κυρίαρχος παράγοντας γιατί η ασφάλεια έχει ημερομηνία λήξης, αφού κάθε κώδικας σπάζεται και το σπάσιμο είναι αποκλειστικά θέμα χρόνου. 

Κατά συνέπεια δεν υπάρχει λόγος να αναζητούμε την πληρότητα. Έτσι εισχωρούμε στο πλαίσιο του Popper σε συνδυασμό με τον Kuhn, αλλά ακολουθούμε την μεθοδολογία του Feyerabend. Επειδή δεν υπάρχει γραμμικότητα στην εξέλιξη αλλά ούτε και συνέχεια, η ασυνέχεια δημιουργεί προβλήματα στις προβλέψεις.

Ωδή για έναν πιστό σύντροφο

* Κάθε μέρα μαζί μου, εικοσιτέσσερις ώρες, ποτέ δεν κοιμάται. 

* Με ξυπνάει το πρωί με μουσική, φέρνοντας εφημερίδες, μετά ραδιόφωνο - ίσως και λίγη τηλεόραση. Έχει ό,τι ζητήσω, όπου το ζητήσω. Στον δρόμο, στο τρόλεϊ, στο τρένο.

* Ξέρει τα πάντα: γεωγραφία, ιστορία, πολιτική, ιατρική, μαθηματικά, φυσική, ξένες γλώσσες -κι απαντά αμέσως σε όλες τις απορίες.

* Όταν θέλω να συγκρατήσω κάτι, το φωτογραφίζει - κι αν κινείται, το μαγνητοσκοπεί. Αν του ζητήσω, το στέλνει όπου του πω.

* Καταγράφει τις σκέψεις και τις σημειώσεις μου. Με διακριτική φωνή μου υπενθυμίζει τα ραντεβού, τις δουλειές μου, γιορτές, γενέθλια. Ό,τι εντολή του δώσω, την εκτελεί αμέσως.

Ακου μουσική για καλή υγεία

Για τους επιστήμονες, το μέγα ερώτημα είναι τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλό μας που επιτρέπει στη μουσική να ασκεί τόσο ισχυρή επίδραση στην ψυχή μας και πως μπορεί αυτή η επίδραση να ωφελήσει το σώμα μας. Τον γρίφο αρχίζουν να επιλύουν μελέτες των τελευταίων ετών, οι οποίες δείχνουν πως όταν ακούμε αλλά και όταν παίζουμε μουσική, ελαττώνεται η αρτηριακή πίεση, μειώνεται ο καρδιακός παλμός, περιορίζεται το στρες και αμβλύνονται το άγχος και η κατάθλιψη. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις πως όσοι παίζουν κάποιο μουσικό όργανο έχουν πιο γερό ανοσοποιητικό σύστημα και, μεγαλώνοντας, διατηρούν πιο οξείες τις νοητικές λειτουργίες τους.

Μία από τις σχετικές μελέτες αποτελεί συνδυασμένη ανάλυση 400 προγενέστερωνκαι διεξήχθη από ερευνητική ομάδα υπό τον δρα Ντάνιελ Λεβάιτιν,καθηγητή Ψυχολογίας & Συμπεριφορικής Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά και έναν από τους γνωστότερους μελετητές της νευροεπιστήμης της μουσικής.

Γιατί το κόκκινο κρασί δεν ταιριάζει με ψάρι

Επιστήμονες ερεύνησαν και βρήκαν γιατί τα κόκκινα κρασιά δεν συνδυάζονται με τα ψάρια και τα θαλασσινά. Διαπίστωσαν ότι ευθύνεται ο σίδηρος, ο οποίος εξηγεί την αισθητηριακή αλλεργία μας στον συνδυασμό αυτόν. Μπορεί να μην είναι η ανακάλυψη του αιώνα, όμως οι γαστρονόμοι του πλανήτη θα την εκτιμήσουν. Το ότι το κόκκινο κρασί δεν ταιριάζει με τα θαλασσινά είναι κάτι σαν θρησκευτικό δόγμα για τους γευσιγνώστες.

Ο λόγος είναι ότι ο συνδυασμός τους συνήθως δημιουργεί μια έντονη και δυσάρεστη ψαρίσια επίγευση. Η παραδοσιακή εξήγηση βασίζεται στην παρουσία των τανινών- χημικές ουσίες που κάνουν τα κόκκινα κρασιά στυφά. Όμως πού και πού εμφανίζεται κάποιο κόκκινο κρασί που συνοδεύει ευχάριστα τα θαλασσινά. Με ποια κρασιά συμβαίνει αυτό, αποτελούσε ώς τώρα μυστήριο που ακόμη και οι καλύτεροι σομελιέ δεν κατανοούσαν. Την απάντηση έδωσε ομάδα ερευνητών της εταιρείας Μercian Corporation στην Καναγκάουα της Ιαπωνίας, με επικεφαλής τον Τακαγιούκι Ταμούρα, με μια σειρά πειραμάτων που δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση «Journal of Αgricultural and Food Chemistry».

Γιατί γράφω

«Δεν γράφω για μια εκλεκτή μειοψηφία, που δε σημαίνει τίποτα για μένα, αλλ’ ούτε και για κείνη τη χιλιολιβανισμένη πλατωνική κατηγορία που είναι γνωστή ως οι μάζες. Δυσπιστώ και στις δύο αυτές αφαιρέσεις τις τόσο προσφιλείς στους δημαγωγούς. Γράφω για τον εαυτό μου και για τους φίλους μου. Γράφω, ακόμα, για να κάνω ευκολότερο το πέρασμα του χρόνου»

Χόρχε Λουίς Μπόρχες.

Ξετυλίγοντας Τα Συναισθήματα

Τα συναισθήματα είναι πολύτιμοι αγγελιοφόροι που μας βοηθούν να ικανοποιήσουμε τις βασικές μας ανάγκες και να επιβιώσουμε. Κι ενώ η πολύπλοκη φύση των συναισθημάτων μας εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους και παίρνει κάθε λογής διαφορετικές μορφές, οι βασικές οικογένειες των συναισθημάτων είναι μετρημένες στα δάχτυλα.

Οι πιο σημαντικές από αυτές είναι η ευτυχία, η λύπη, ο φόβος, η  αηδία και ο θυμός. Κάθε συναίσθημα  είναι μια αντίδραση απέναντι σε μία χαρακτηριστική κατάσταση: φοβόμαστε όταν απειλούμαστε από κάποιο κίνδυνο, λυπόμαστε όταν χάνουμε κάτι πολύτιμο, χαιρόμαστε όταν οι ανάγκες μας εκπληρώνονται κι ούτω καθ’εξής.

Εξελικτικά, τα συναισθήματα μας είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι προσωρινά κι έτσι η συναισθηματική μας αντίδραση διαρκεί μόνο όσο το ερέθισμα που την υποκίνησε συνεχίζει να υπάρχει.  Με αυτό τον τρόπο κρατιόμαστε σε εγρήγορση για να αντιδράσουμε στο επόμενο ερέθισμα που θα έρθει.

Βέβαια κάποιες καταστάσεις είναι μακροπρόθεσμες κι έτσι είναι και οι συναισθηματικές μας αποκρίσεις. Για παράδειγμα, η λύπη που σχετίζεται με το πένθος μπορεί να διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ίσως μια στιγμή αισθανόμαστε καλύτερα αλλά μια ανάμνηση μας βυθίζει και πάλι πίσω στη λύπη της απώλειας. Ακόμα βέβαια και με το πένθος, η ψυχή μας βρίσκει τρόπο να θεραπεύσει τον εαυτό της με τον καιρό.