“Το παρελθόν, το μέλλον, ο φυσικός χώρος...

“Το παρελθόν, το μέλλον, ο φυσικός χώρος...
και τα άτομα δεν είναι παρά ονόματα, σκεπτομορφές,
λέξεις για κοινή χρήση,
επιπόλαιες απόψεις για το πραγματικό”.

Βούδας,

Αν η ανάπτυξη εμποδιστεί, προκύπτει ο έφηβος

Ο σημερινός έφηβος των πόλεων και της καλοπέρασης, είναι γνωστό ότι είναι κυκλοθυμικός, ανασφαλής, παρορμητικός, απερίσκεπτος και "επαναστατικός". Οι έφηβοι χαρακτηρίζονται επίσης από περίεργα μοτίβα ύπνου, ξαφνική ανάπτυξη, ακμή και σνομπ συμπεριφορά. Είναι επίσης γνωστό ό,τι ο έφηβος που ανήκει σε φυλές, που ζουν με αξίες και κοντά στους φυσικούς νόμους, όλα αυτά δεν ισχύουν. Μόνον σε υπό εξαφάνιση φυλές και σε κλειστά συστήματα υπάρχουν αυτές οι εκφυλισμένες συμπεριφορές.

Τα ζώα, αλλά και οι πίθηκοι, που τόσο τους μοιάζει ο άνθρωπος, δεν έχουν καν αυτό το στάδιο που εμείς αποκαλούμε "εφηβία" Αναπτύσσονται φυσιολογικά από την παιδική ηλικία στην πλήρη ενηλικίωση, άλλωστε η ζωή στην φύση δεν επιτρέπει καπρίτσια και πολυτέλειες, ο αδύναμος απλά πεθαίνει για να μην μολύνει την φύση και να ταΐσει τους δυνατούς και άξιους.

Αν έχεις καλό εαυτό !

Συχνά οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δε γνωρίζουν καλά τον εαυτό τους, τα δυνατά και τ’ αδύνατα σημεία τους και νιώθουν ότι τους συμβαίνουν άσχημα πράγματα τα οποία δεν μπορούν να τα ελέγξουν. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό που συμβαίνει σε αυτά τα άτομα είναι ότι τελικά δε γνωρίζουν τον ίδιο τους τον εαυτό.

Τι είναι η αυτογνωσία; Είναι η ικανότητα του ατόμου να γνωρίζει καλά όλες τις πτυχές του εαυτού του. Όταν έχουμε μια άσχημη αντίδραση και λέμε «αυτός δεν ήταν ο εαυτός μου» ή, αντίθετα, όταν κάνουμε κάτι καλό και μας φαίνεται τόσο παράξενο που το σχολιάζουμε μέσα μας «μπα! Αυτό δεν μπορεί να το έκανα εγώ» είναι δύο από τις κλασικές περιπτώσεις που δείχνουν ότι δεν έχουμε αυτογνωσία.

Συχνά οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δε γνωρίζουν καλά τον εαυτό τους, τα δυνατά και τ’ αδύνατα σημεία τους και νιώθουν ότι τους συμβαίνουν άσχημα πράγματα τα οποία δεν μπορούν να τα ελέγξουν, όπως το να πέφτουν διαρκώς στο λάθος άτομο σε μια σχέση, να ξεκινούν φιλίες και να τις διαλύουν μετά από καβγά ή να μη μπορούν να βρουν το κατάλληλο επάγγελμα.

Το άκακο στοιχείο στη μοχθηρία

Η μοχθηρία δεν αποβλέπει στο βάσανο του άλλου καθ’ εαυτό, αλλά στη δική μας απόλαυση, για παράδειγμα στην απόλαυση του αισθήματος της εκδίκησης ή μιας έντονης διέγερσης των νεύρων. Κάθε πείραγμα δείχνει πως μας δίνει ευχαρίστηση να απελευθερώνουμε τη δύναμή μας πάνω στον άλλο και πως δοκιμάζουμε ένα πολύ ευχάριστο συναίσθημα υπεροχής. Είναι λοιπόν ανήθικο το να αντλείς ευχαρίστηση πάνω στη βάση της απαρέσκειας των άλλων;

Είναι διαβολική η Schadenfreude (χαιρέκακη ευχαρίστηση με τον πόνο του άλλου), όπως λέει ο Σοπενάουερ; Λοιπόν, μέσα στη φύση αντλούμε ευχαρίστηση σπάζοντας κλαδιά, πετώ­ντας πέτρες, παλεύοντας με άγρια ζώα, προκειμένου να αποκτήσουμε επίγνωση της δύναμής μας.

Είναι λοιπόν η γνώση ότι κάποιος άλλος υποφέρει από μας αυτή που κάνει ανήθικο το ίδιο πράγμα για το οποίο νιώθουμε σε άλλη περί­πτωση ανεύθυνοι; Μα αν δεν είχε κανείς αυτή τη γνώση, δεν θα είχε αυτήν την ευχαρίστηση με την ανωτερότητά του, την οποία μπορεί να ανακαλύψει μόνο στο βάσανο του άλλου, στο πείραγμα λόγου χάρη. Κάθε ευχαρίστηση καθ’ εαυτή δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή από πού έρχεται η απόφαση ότι για να ‘χει ευχαρίστηση ο άνθρωπος πρέπει να μην προκαλεί απαρέσκεια στους άλλους;