Παραμύθια και ο Σπόρος της Αλήθειας (ποίηση)

"Σαν το σιτάρι σπέρνεται στον κόσμο η αλήθεια
Kι απ’ τον καθάριο σπόρο της φυτρώνουν παραμύθια.

Kαλότυχος όποιος μπορεί τα στάχυα να θερίσει
Kαι το σιτάρι απ’ τ’ άχυρο καλά να ξεχωρίσει.

Για τον μικρό τον κόπο του μεγάλο κέρδος μένει:
Όλη η αλήθεια που θα βρει στα ψέματα κρυμμένη"

Γ. Δροσίνης, Πρόλογος από τα Παιδικά Παραμύθια.

Η αγωγή του καταπιεζόμενου

Η εκπαίδευση υποφέρει από την αρρώστια της αφήγησης. Μια προσεχτική ανάλυση της σχέσης δασκάλου- μαθητή από την κατώτερη βαθμίδα ως την ανώτερη, μέσα κι έξω από το σχολείο, αποκαλύπτει τον βαθειά αφηγηματικό της χαρακτήρα. Από τη μια μεριά είναι εκείνος που αφηγείται, το Υποκείμενο (ο δάσκαλος), και από την άλλη εκείνοι που υπομονετικά ακούνε τον ομιλητή, τα αντικείμενα (οι μαθητές).

Το περιεχόμενο – άσχετα αν πρόκειται ή για αξίες ή για εμπειρικές διαστάσεις της πραγματικότητας- κατά την αφήγηση τείνει να γίνει άψυχο και απολιθωμένο. Η εκπαίδευση υποφέρει από την αρρώστια της αφήγησης.

Η αφήγηση (με αφηγητή το δάσκαλο) έχει σαν αποτέλεσμα να βάζει το μαθητή να αποστηθίζει το αφηγηθέν περιεχόμενο. Ακόμα χειρότερα : μετατρέπει τους μαθητές σε δοχεία που τα γεμίζει ο δάσκαλος.

Όσο πιο καλά τα γεμίζει, τόσο καλύτερος δάσκαλος είναι. Όσο πιο πειθήνια τα δοχεία αφήνονται να γεμιστούν από το δάσκαλο, τόσο καλύτεροι μαθητές είναι.

Η εκπαίδευση γίνεται έτσι μια πράξη αποταμίευσης, όπου οι μαθητές είναι τα ταμιευτήρια κι ο δάσκαλος ο καταθέτης. Στη θέση της επικοινωνίας ο δάσκαλος εκδίδει ανακοινώσεις και «κάνει καταθέσεις», που οι μαθητές τις δέχονται, τις αποτυπώνουν στη μνήμη τους και τις επαναλαμβάνουν υπομονετικά.

Καταπιεστική εκπαίδευση με ομήρους τα παιδιά

Το σχολείο είναι ένας συστηματικός πόλεμος κατά της προσωπικότητας: Κάθε εποχή ποθεί τις μεγάλες προσωπικότητες, αυτές που διαφέρουν, διότι το μέλλον υπήρξε πάντοτε με το μέρος τους. Όταν όμως αυτή η μοναδικότητα αναφέρεται σ’ ένα παιδί, τότε αντιμετωπίζεται απαξιωτικά ή περιφρονητικά, ίσως ακόμη και χλευαστικά, πράγμα που είναι για ένα παιδί ό,τι πιο επώδυνο.

Τους συμπεριφέρονται σαν να μην είχαν τίποτε το ιδιαίτερο και υποτιμούν τα βαθιά πλούτη απ’ τα οποία εκείνα ζουν, δίνοντάς τους για αντάλλαγμα κοινοτοπίες.

Ακόμη κι αν έχουμε πάψει να συμπεριφερόμαστε έτσι προς τους ενήλικες, στα παιδιά δεν επιδεικνύουμε μήτε ανεκτικότητα μήτε υπομονή.

Το δικαίωμα, που αυτονόητα αναγνωρίζουμε σε κάθε ενήλικα, να έχει την προσωπική του άποψη, το αρνούμαστε στα παιδιά.