Η διαχείριση του στρες, σε δύσκολες εποχές

Η διαχείριση του στρες, ειδικά σε δύσκολες εποχές. Το κλειδί για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου όπως π.χ., εκείνου που εκδηλώνεται μετά από ένα ατύχημα, ίσως είναι η αποφυγή και η διαχείριση του στρες, σύμφωνα με έρευνα από το πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ. Η έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Brain βασίστηκε στην ανάλυση των δεδομένων 16 ασθενών με χρόνιο πόνο στην πλάτη και 18 υγιών εθελοντών.

Οι ερευνητές σύγκριναν στοιχεία όπως τα επίπεδα της κορτιζόλης στο σάλιο, η προσωπική αντίληψη του πόνου και το μέγεθος του ιππόκαμπου του εγκεφάλου (μέσω μαγνητικής τομογραφίας) των συμμετεχόντων.

Διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς με τον μικρότερο ιππόκαμπο έχουν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης και πιο ισχυρή αντίδραση στον οξύ πόνο.Τα ευρήματα των ειδικών ενισχύουν την υπόθεση περί των πιο ευάλωτων στο χρόνιο πόνο, σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι με μικρότερο ιππόκαμπο αναπτύσσουν πιο ισχυρή αντίδραση στο στρες που με την σειρά της ενισχύει τον πόνο και πιθανώς αυξάνει τις πιθανότητες να υποφέρουν από χρόνιο πόνο.

Σύμφωνα με τους ερευνητές τα αποτελέσματά της έρευνάς τους είναι χρήσιμα επειδή ανοίγουν νέους  ορίζοντες στην αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου μέσω τεχνικών διαχείρισης του στρες, όπως οι τεχνικές χαλάρωσης και διαλογισμού.

Πολλοί άνθρωποι ζουν κάτω από το καθεστώς έντονου στρες για μεγάλες περιόδους και ούτε καν το αναγνωρίζουν. Παρατηρήστε τον εαυτό σας και προσπαθήστε να κατανοήσετε πως και πότε, εσείς προσωπικά εκφράζετε το στρες. Ο κάθε άνθρωπός βιώνει και εκφράζει το κάθε τι με διαφορετικό τρόπο. Ποιο είναι λοιπόν το δικό σας πρότυπο; Γίνεστε ευέξαπτος/η, απόμακρος/η ή θλιμμένος/η; Έχετε πονοκεφάλους ή αισθήματα κόπωσης;

Αυτό το βήμα είναι σημαντικό για να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε ότι περνάτε μία περίοδο με αυξημένο στρες και να διαχειριστείτε ανάλογα την καθημερινότητα σας.

Μπορεί για παράδειγμα, να αποφύγετε κάποια επαγγελματική συνάντηση αν πιστεύετε ότι χρειάζεστε ψυχραιμία για αυτή ή μπορεί να αποφασίσετε να φύγετε για ένα σαββατοκύριακο και να δώσετε στον εαυτό, την ευκαιρία να ηρεμήσει και να κατανοήσει τι είναι αυτό που τον αγχώνει τόσο. Σε κάθε περίπτωση, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τι μας συμβαίνει, έτσι ώστε να μπορούμε να το διαχειριστούμε ανάλογα.

Αναρωτηθείτε από πού πηγάζει το στρες σας και κάνετε κάτι για αυτό. Σχετίζεται άραγε με την δουλεία, με προβλήματα στο σπίτι, με οικονομικές δυσκολίες; Αυτό το βήμα είναι σημαντικό αφού επιτρέπει να απομονώσουμε την αιτία του στρες και να μην γενικεύουμε τις αντιδράσεις, σε όλους τους τομείς της ζωής. Επίσης, μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε πιο μεθοδικά και συγκεκριμένα το προβληματικό κομμάτι αντί να διευρύνουμε το πρόβλημα σε άλλους, πιο υγιείς, τομείς της καθημερινότητας.

Πολλοί χρησιμοποιούν λανθασμένους και ανθυγιεινούς τρόπους για να αντιμετωπίσουν τη δυσφορία που προκαλεί το αίσθημα του στρες, όπως για παραδείγματα το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ ή ακόμα και η υπερβολική κατανάλωση φαγητού. Αυτές οι τακτικές όχι μόνο δεν θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά το στρες, αλλά είναι πολύ πιθανό να το αυξήσουν καθώς η αύξηση βάρους ή ο πονοκέφαλος που προκαλεί η χρήση αλκοόλ θα προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα προβλήματα.

Υπάρχουν πολύ καλοί τρόποι να αντιμετωπίσετε το στρες, το άγχος και να ζήστε μια πιο καλή και δημιουργική καθημερινότητα, από τους πιο πάνω. Μερικά παραδείγματα τέτοιων τρόπων είναι:

* Η άσκηση, που πέρα από τα ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία και στο σώμα, εκτονώνει και ενεργοποιεί την παραγωγή ενδορφινών στον εγκέφαλο, ουσιών που καταπραΰνουν το άγχος.

* Η συγκέντρωση στα θετικά της ζωής, είναι πολύ σημαντική. Πολλοί έχουμε την τάση να επικεντρωνόμαστε στα άσχημα συμβάντα και να ασχολούμαστε κυρίως με αυτά, αποσπώντας τη προσοχή μας από τα θετικά στοιχεία της ζωής, που μπορούν να δώσουν χαρά, δύναμη και κουράγιο να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε κατάσταση.

* Η φροντίδα του εαυτού, σε οργανικό και ψυχολογικό επίπεδο. Χρειάζεται να είμαστε σε καλή φυσική και ψυχολογική κατάσταση για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε στρεσογόνες καταστάσεις με επιτυχία. Μην παραμελείτε λοιπόν τον εαυτό. Φροντίστε να κάνετε πράγματα που σας ευχαριστούν, ακόμα και σε δύσκολες εποχές, ειδικά σε δύσκολες εποχές.

* Ο ύπνος, αφού η ξεκούραση είναι θαυματουργή στη καθημερινή λειτουργία του οργανισμού και του εγκεφάλου, και μας οπλίζει με την ενέργεια που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες της μέρας.

* Η βοήθεια ή υποστήριξη. Όλοι χρειαζόμαστε βοήθεια κάποιες φορές και δεν υπάρχει κανένας λόγος να φτάνουμε στα όρια μας προσπαθώντας να τα βγάλουμε πέρα μόνοι, με κόστος ψυχικό και οργανικό.

* Η αποδοχή και η προσαρμοστικότητα είναι επίσης ένα δυνατό όπλο για τη διαχείριση του στρες. Τα ευέλικτα άτομα, που έχουν την ικανότητα να προσαρμόζονται και να διαχειρίζονται χωρίς απαραίτητα να τις αποδέχονται, καινούργιες καταστάσεις είναι πολύ πιο αποτελεσματικά στη διαχείριση του στρες από τα άτομα με άκαμπτες τακτικές και συμπεριφορές.

* Η ενημέρωση και εξάσκηση σε τεχνικές χαλάρωσης και σωστής αναπνοής. Διαβάστε μάθετε και δοκιμάσετε ασκήσεις σταδιακής μυϊκής χαλάρωσης και διαφραγματικής αναπνοής. Θα εκπλαγείτε με το πόσο μπορούν να σας αποφορτίσουν και να σας χαλαρώσουν.

* Οι αλτρουιστικές πράξεις κάνουν καλό στην καρδιά, μειώνουν τη χοληστερίνη καθώς και το βάρος, ακόμη και σε άτομα μικρής ηλικίας. Σε αυτό το συμπέρασμα φαίνεται να καταλήγουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολούμπια.

Οι ερευνητές χώρισαν μια ομάδα 106 μαθητών ηλικίας 15-16 σε δυο υποομάδες. Τα άτομα της πρώτης ομάδας συμμετείχαν σε εθελοντικές εργασίες βοηθώντας μικρότερα παιδιά επί δέκα εβδομάδες για μια ώρα την εβδομάδα. Τα άτομα της δεύτερης ομάδας περίμεναν να κληθούν για να συμμετάσχουν σε αντίστοιχα προγράμματα.

Μετά από δέκα εβδομάδες οι μαθητές της πρώτης ομάδας είχαν χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής, μειωμένη χοληστερίνη και χαμηλότερο ΔΜΣ (Δείκτη Μάζας Σώματος) συγκριτικά με τους μαθητές που βρίσκονταν σε λίστα αναμονής.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι εθελοντές που ανάφεραν τα πιο θετικά συναισθήματα όσον αφορά τη συμμετοχή τους στις εθελοντικές εργασίες ήταν και αυτοί που είχαν τη μεγαλύτερη βελτίωση στην καρδιαγγειακή τους υγεία. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «JAMA Pediatrics».