Παρηγοριά είναι οι άλλοι

ΣΤΑ ΖΟΡΙΑ τα βλέπεις όλα μαύρα. Τόσο στα ιδιωτικά όσο και στα συλλογικά. Αισθάνεσαι πως όλα πλακώνουν μαζί και δεν παίρνεις ανάσα. Όταν είσαι με την πλάτη στον τοίχο, είναι πολύ δύσκολο να βρεις την καθαρή σκέψη και να επιμερίσεις τις καταστάσεις. Παρασύρεσαι στην τσουλήθρα και δεν θα ησυχάσεις αν δεν βρεις χώμα.

«Έχουμε τη χειρότερη σύσταση Κοινοβουλίου που είχαμε ποτέ. Όχι πολιτικών συσχετισμών, αλλά προσώπων». «Έχουμε τη χειρότερη τηλεόραση που είχαμε ποτέ. Και προγράμματος και ρόλου και προσανατολισμού και προσώπων». «Έχουμε τη χειρότερη -ή τουλάχιστον την πιο αμήχανη- κατάσταση στο ελληνικό τραγούδι, στο μυθιστόρημα, στην τέχνη γενικότερα».

Θα μπορούσε κάποιος να προσθέσει πολλούς ακόμη τέτοιους αφορισμούς, να συμφωνήσει απόλυτα με κάποιους και να εκφράσει επιφυλάξεις γι' άλλους. Όταν τα αποτελέσματα είναι αδιαμφισβήτητα, πώς μπορείς να έχεις την ψυχραιμία να διασώσεις όσους αξίζουν να διασωθούν; Όταν το παιχνίδι έχει λήξει και έχεις φάει πέντε γκολ, ποιος έχει διάθεση να μιλήσει για διακριθέντες;


Τους καταπίνει όλους η βαριά ήττα.

Όμως η ικανότητα και το κρύο αίμα του επιμερισμού και της αντιμετώπισης του κάθε προβλήματος ξεχωριστά και στις διαστάσεις του, είναι ένα ιδιαίτερο ταλέντο. Όλοι έχουμε πολλά παραδείγματα και από την προσωπική μας ζωή, όπου υπήρξαν περίοδοι που ήμασταν σίγουροι πως μας είχε μουντζώσει το σύμπαν. Ο,τι και να έσκαγε, βρίσκαμε μόνο το αρνητικό του πρόσημο και δεν ήταν λίγες οι φορές που τσουβαλιάσαμε κατακτήσεις και νίκες μαζί με όλα όσα είχαν στραβώσει.

Βέβαια υπάρχουν πράγματα που το ειδικό τους βάρος είναι τέτοιο που δεν σηκώνει ούτε επιμερισμούς ούτε συμψηφισμούς. Αν έχεις σοβαρό πρόβλημα υγείας, δεν μπορείς να το συμψηφίσεις με το πόσο καλά σού πάνε τα επαγγελματικά...

Όμως ο κανόνας δεν είναι αυτός. Είναι η εναλλαγή του θριάμβου και του θρήνου, με ταχύτητες κλείστρου φωτογραφικής μηχανής. Μπλοκάρουμε όταν δεν μας πάνε όλα καλά. Παραλύουμε και δεν είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε τα σωσμένα, να διαφυλάξουμε τις ανέπαφες φωλιές. Η αλήθεια είναι πως το κακό όταν πάρει φόρα, έχει την τάση να γεμίζει όλο το χώρο. Είναι κολλητικό.

Εκεί είναι που χρειάζεσαι όσο ποτέ την απόσταση από την εικόνα. Δεν έχεις φτάσει τυχαία ώς εδώ. Ή, για να είμαι πιο συγκεκριμένος, μέσα στα λάθη είναι τόσα και τα σωστά σου, που δεν πρέπει να τα αφήνεις αφρόντιστα και χωρίς μια καλή κουβέντα. Οι ίδιες αναλογίες υπάρχουν κι εκεί έξω.

Στους ανθρώπους που ούτε λευκή πετσέτα έχουν πετάξει, ούτε έχουν αποδεχτεί τη μοιρολατρία ως μονόδρομο. Θα τους βρεις παντού. Πάντα τους εύρισκες παντού. Κι επειδή το καύσιμο της παρηγοριάς είναι οι άλλοι -σπάνια παράγεις μόνος σου το κουράγιο σου και ακόμη κι όταν το καταφέρνεις, κάποια στιγμή ξεμένεις αν δεν ανεφοδιαστείς από άλλους-, η ανακάλυψή τους κρίνεται σχεδόν επιτακτική.

Δεν γυρίζουν όλα τα παιχνίδια, αλλά τα περισσότερα γυρίζουν. Και σε τελική ανάλυση η «χαρά» του παιχνιδιού δεν είναι η δικαιολογία των losers, όπως μας έχουν περάσει.

Οδυσσέας Ιωάννου