Πολύ Σωστά είναι ο Άνθρωπος Ανελεύθερος

Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ (1712-1778) γράφει στο βιβλίο του Το Κοινωνικό Συμβόλαιο: «Ο άνθρωπος γεννήθηκε ελεύθερος, αλλά παντού βρίσκεται αλυσοδεμένος. Ακόμη κι αυτός που πιστεύει ότι είναι αφέντης των άλλων, δεν παύει να είναι πιο σκλάβος απ’ αυτούς τους άλλους. Πως έγινε αυτή η αλλαγή; Ποιος μπόρεσε να την καταστήσει νόμιμη;

Αν είχα κατά νου μόνο την εξουσία και τις επιπτώσεις που προέρχονται απ’ αυτή θα έλεγα: Από την στιγμή που ένας λαός εξαναγκάζεται (και συμφωνεί να εξαναγκαστεί) να υπακούει, να προσκυνάει, να σκύβει, και υπακούει, προσκυνάει και σκύβει, τότε καλά κάνει και είναι ανελεύθερος ...