Παρασκευή 2 Αυγούστου 2013

Η πρώτη πισίνα της Αθήνας έγινε το 1880

Το θαλασσινό μπάνιο μπήκε σταδιακά στη ζωή των Αθηναίων μετά το 1870, ως τότε ήταν κατακριτέο. Ελάχιστοι ήταν οι τολμηροί κολυμβητές αφού η μόνη γνωστή παραλία ήταν στο Πασαλιμάνι και μέσα μεταφοράς δεν υπήρχαν.

Μια παράτολμη ιδέα εμπνεύστηκε ο μαθηματικός Αντώνιος Δαμασκηνός, με σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη Σορβόνη ενώ εξέδωσε για ένα μικρό διάστημα μια μικρή εφημερίδα την Καρτερία. Δίδασκε Τριγωνομετρία στο τότε Σχολείο των Τεχνών, τον πρόδρομο του σημερινού Πολυτεχνείου και μη όντας ικανοποιημένος από τον μισθό της σχολής βάζει σε εφαρμογή ένα μεγαλόπνοο σχέδιο το 1880.

Εφερε νερό από την παραλία του Νέου Φαλήρου στο Μετς.

Από ατμοκίνητο αντλιοστάσιο που εγκατέστησε στην παραλία του Νέου Φαλήρου, ξεκινούσαν μεταλλικοί αγωγοί που μέσω της (σημερινής) Λεωφόρου Συγγρού μετέφεραν θαλασσινό νερό στην περιοχή του Ιλισσού που βρίσκεται κοντά στο σημερινό Μετς.

Εκεί το νερό αφού έπεφτε σε δεξαμενή πλάτους 14 μέτρων και μήκους 80 μέτρων μοιραζόταν σε δύο δεξαμενές ώστε να γίνουν δύο ξεχωριστές «πισίνες» ανδρών και γυναικών. Οι δύο πισίνες περικλείονταν από ξύλινα δωμάτια και η σκάλα οδηγούσε απευθείας στο νερό χωρίς να είναι δυνατό το ...μάτι ενώ στον ίδιο χώρο οι Αθηναίοι θα ανακάλυπταν το ντους, άγνωστο σε αυτούς ως τότε.
Στον τεράστιο εξωτερικό χώρο της πισίνας είχε δημιουργηθεί πλατεία με μικρό ξενοδοχείο, καφενείο, αρκετό πράσινο για περίπατο καθώς και μουσικές ορχήστρες με ρυθμούς της εποχής.

Το αθηναϊκό κοινό μπορούσε να φτάσει στα λουτρά μέσω λεωφορείων που αναχωρούσαν από τις πλατείες Συντάγματος και Ομονοίας. Η απλή είσοδος στα λουτρά ήταν 20 λεπτά, αν έπαιρνες τα απαραίτητα ρούχα και «ξαπλώστρα» κόστιζε 40 λεπτά ενώ το λεωφορείο μετ'επιστροφής κόστιζε 40 λεπτά, δηλαδή μπορούσες να απολαύσεις το μπάνιο σου με 1 δραχμή.

Αρχικά η ανταπόκριση του κόσμου στο πρωτοφανές εγχείρημα ήταν ενθουσιώδης με τους Αθηναίους να συρρέουν κατά ομάδες στις πολυτελείς εγκαταστάσεις που την είσοδό τους κοσμούσε ανάγλυφη παράσταση του Ποσειδώνα και της Αθηνάς.

Σύντομα όμως άρχισαν τα προβλήματα. Κατ'αρχάς το νερό δεν ανανεωνόταν συχνά με αποτέλεσμα ενώ στην αρχή ήταν δροσερό να μετατρέπεται στη συνέχεια σε αφόρητα ζεστό. Ομως το τελειωτικό χτύπημα έφερε η επιδημία τύφου που το 1881 σκότωσε 1.000 πολίτες και έστρεψε εναντίον των λουτρών τον Τύπο της εποχής αλλά και τους ανταγωνιστές που είχαν αρχίσει να δημιουργούν τις δικές τους υποδομές.

Την ίδια εποχή ξεκίνησαν τα λουτρά του Νέου Φαλήρου με την πρόσβαση να είναι πλέον ευκολότερη μέσω του τροχόδρομου.

Ο Δαμασκηνός προσπαθεί να αξιοποιήσει το θαλασσινό νερό που χύνεται από την πισίνα όταν αλλάζει δημιουργώντας κοντά στα λουτρά καθαριστήριο βαρελιών κρασιού με τιμές πολύ χαμηλότερες από τις ως τότε. Προτείνει, επίσης, στον Δήμο Αθηναίων να χρησιμοποιήσει το θαλασσινό νερό για το κατάβρεγμα των δρόμων ως λύση στο τεράστιο πρόβλημα της σκόνης που έπνιγε τότε την Αθήνα.

Παρότι κάποια χρόνια αργότερα ο Δήμος θα χρησιμοποιήσει τελικά το θαλασσινό νερό για το κατάβρεγμα των δρόμων καθώς και για το πλύσιμο των σφαγείων ωστόσο απορρίπτει όλες τις ιδέες του Δαμασκηνού.

Ο μαθηματικός ο οποίος είχε ήδη απολυθεί από τη Σχολή βρίσκεται πλέον σε αδιέξοδο. Στα μέσα της δεκαετίας του 188ο μεταφέρει τα λουτρά στους Στύλους Ολυμπίου Διός αλλά ο κόσμος προτιμούσε πλέον τις εγκαταστάσεις του Φαλήρου οδηγώντας τον επιχειρηματία σε οικονομική καταστροφή και κλείσιμο της επιχείρησης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: