Τρίτη 21 Μαΐου 2013

Η Ελένη της 21ης Μαίου στην αρχαιότητα

Σύμφωνα με την Μυθολογία μας με τις αστρονομικές της καταβολές, η Ωραία Ελένη και τα δίδυμα αδέρφια της Κάστωρ και Πολυδεύκης, οι λεγόμενοι Διόσκουροι (παιδιά του Διός) είχαν γεννηθεί όταν μπαίνει ο ήλιος, στον αστερισμό των Διδύμων που αντιστοιχεί στις 21 Μαΐου του χριστιανικού ημερολογίου. Αλλά ... 

Καθώς η συλλογική μνήμη τιμούσε αυτήν την ημέρα την πανέμορφη Ελένη με τα αδέρφια της, το ιερατείο για να τους εξαλείψει, προσήρτησε στην ίδια ημερομηνία την εορτή της δικής της ελένης, και του γιού της (αιμομίκτη, δολοφόνου και σαδιστή) με πρώτο το ανδρικό όνομα όπως είναι αναμενόμενο σε ένα ανδροκρατούμενο καθεστώς.

Ο Όμηρος, στην Ιλιάδα, παρουσιάζει την Ελένη ως πλάσμα ανθρώπινο με θεϊκή καταγωγή, αποφεύγει την κατάκριση και την καταδίκη, αλλά την παρουσιάζει συχνά να αυτοκαταδικάζεται μεταχειριζόμενη το επίθετο «κυνώπις» για τον εαυτό της. Αν και αγαπάει τον Πάρη, τον παρατά, γιατί δεν είναι γενναίος. 

Την χαρακτηρίζει καλλίκομον (ομορφομαλλούσα), καλλιπάρηον (ομορφοπρόσωπη), λευκώλενον (ασπροχέρα), τανύπεπλον (ομορφοντυμένη) κ.α. αλλά και ριγεδανήν (φρικτή), γιατί προκάλεσε τον αφανισμό πολλών ηρώων. Για τον ίδιο λόγο, ο Αισχύλος παρετυμολογεί το όνομά της και την αποκαλεί ελεύναν, έλανδρον, ελέπτολιν (καταστροφή για τα καράβια, τους άνδρες, και τις πολιτείες). Μερικές φορές μετανιώνει και νοσταλγεί την πατρίδα της, τη Σπάρτη, τον άνδρα της και την κόρη της Ερμιόνη.

Οι λυρικοί ποιητές (Ίβυκος, Αλκαίος) την θεωρούν υπαίτια του πολέμου και την συνδέουν με την απιστία. Η Σαπφώ αναφέρεται στην Ελένη όχι για να την κατακρίνει ως αιτία πολέμου, αλλά για να δικαιωθεί ο Έρως, ο οποίος είναι δυνατόν να προκαλέσει φοβερότατα δεινά. Στον Ευριπίδη, παρουσιάζεται περισσότερο ως θύμα, παρά ως πρόξενος κακών.

[Η Ελενη μπηκε μεσα στο αιμα μας, τη μεταλαβαν ολοι οι αντρες΄ολες οι γυναικες αντιφεγγουν ακομα απο τη λαμψη της. Εγινε ερωτικη κραυγη η ελενη, διαπερναει τους αιωνες και ξυπναει στον καθε αντρα τη λαχταρα του φιλιου και της διαιωνισης και μεταμορφωνει σε ελενη και την πιο ασημαντη γυναικουλα που αγκαλιαζουμε.

Η επιθυμια παιρνει , ας ειναι καλα η βασιλισσα ετουτη της σπαρτης, υψηλους τιτλους ευγενειας, και η μυστικη νοσταλγια καποιου χαμενου εναγκαλισμου γλυκαινει μεσα μας το κτηνος. Κλαιμε, φωναζουμε, κι η ελενη ριχνει βοτανι μαγικο στο ποτηρι που πινουμε, κι αποξεχνουμε τον πονο΄κραταει στο χερι ενα λουλουδι, κι η μυρωδια του αλαργαινει τα φιδια΄αγγιζει τ΄ασκημα παιδια κι ομορφαινουν΄καβαλαει τον τραγο της θυμελης, σαλευει το ποδι της με το λυτο σανταλι, κι αλακερος ο κοσμος γινεται αμπελος.]  ~ (Καζαντζάκης, 2007: 158-59) ( Αναφορα στον Γκρεκο)

Δεν υπάρχουν σχόλια: